AI, productfoto’s en WCAG: zo maak je je webshop écht toegankelijk

Geplaatst op door

AI, productfoto’s en WCAG: zo maak je je webshop écht toegankelijk

Productfoto’s beslissen veel in een webshop: conversie, first impressions en klantvertrouwen. Met AI-tools maak je snel veel afbeeldingen, maar zonder WCAG-vriendelijke keuzes missen klanten met een beperking belangrijke informatie — en loop je risico op juridische problemen.

Dit artikel geeft designers, developers en redacties concrete regels, voorbeelden en teststappen om productfoto’s toegankelijk te maken: alt-teksten, responsive images, contrast, ARIA-use, en hoe AI-gegenereerde beelden verantwoord toe te passen.

Wat betekent dit?

Toegankelijkheid voor productfoto’s betekent dat visuele informatie ook voor mensen met een beperking begrijpelijk en bruikbaar is. WCAG 2.1/2.2 stelt eisen op tekstalternatieven, contrast (voor tekst in afbeeldingen), en semantiek. Voor e-commerces betekent dit: elke belangrijke foto heeft een bruikbare tekstuele vervanger, decoratieve beelden zijn correct gemarkeerd, en visuele informatie is ook via toetsenbord en schermlezers bereikbaar.

Kort: basisprincipes

  • Alt-tekst is verplicht voor informatieve afbeeldingen.
  • Decoratieve afbeeldingen: alt=”” (leeg) en/of aria-hidden=”true”.
  • Afbeeldingen van tekst vermijden; geef tekst in HTML (contrastregels gelden).
  • Responsive images: serveer juiste resolutie en zorg dat alt blijft relevant.

Waarom dit belangrijk is

Praktisch: klanten met screenreaders moeten productdetails (kleur, maat, materiaal, bijzondere kenmerken) horen. Juridisch: toegankelijkheidswetgeving en richtlijnen kunnen boetes of claims voorkomen. Commercieel: beter bereik en meer conversie.

Risico’s bij AI-beeldgebruik

  • AI kan onnauwkeurige kenmerken ‘hallucineren’ (kleur, patroon). Controleer altijd metadata en beschrijvingen.
  • Stock/AI-gegenereerde beelden zonder context kunnen misleidend zijn; combineer met accurate tekstuele specificaties.

Direct toepassen

Hier praktische regels per rol: designers, developers, redacties.

Voor designers

  • Ontwerp componenten met ruimte voor alt-teksten en productbeschrijving naast de afbeelding.
  • Vermijd tekst in afbeeldingen; gebruik HTML-tekst en zorg voor contrast 4,5:1 (of 3:1 voor grote tekst).
  • Maak wireframes waarin knop- en focusstates duidelijk zijn (visible focus, 3px minimale breedte of duidelijke outline).

Voor developers

Implementeer semantiek en responsiviteit; codevoorbeelden:

Responsive & toegankelijk basisvoorbeeld

<picture role="img" aria-label="Blauwe heren t-shirt, katoen, maat M" ><source srcset="shirt-480.jpg 480w, shirt-800.jpg 800w" sizes="(max-width:600px) 480px, 800px"><img src="shirt-800.jpg" alt="Blauw heren t-shirt, katoen, maat M" /></picture>

Decoratieve afbeelding

<img src="decoratie-wave.svg" alt="" aria-hidden="true" role="presentation">

Complexe afbeelding (bijv. product met meerdere details)

<img src="jasje-closeup.jpg" alt="Leren jasje, rits aan rechterzijde, binnenvoering rood" aria-describedby="jasje-desc"><div id="jasje-desc">Gedetailleerde omschrijving: stiknaden, materiaal, onderhoudsinstructies en beschikbare kleuren.</div>

Focusstijl (CSS)

:focus-visible { outline: 3px solid #005fcc; outline-offset: 2px; }

Voor redacties

  • Schrijf alt-teksten die functioneel zijn: noem wat relevant is voor aankoopbeslissing (type, kleur, materiaal, maat, speciale kenmerken).
  • Gebruik korte alt’s in productlijsten en uitgebreidere omschrijvingen op productpagina’s.
  • Controleer AI-gegenereerde alt-teksten handmatig; AI mag helpen als suggestie, nooit als enige bron.

Hoe test je dat?

Combineer geautomatiseerde checks met handmatige tests. Hieronder concrete stappen en tools.

Automatisch

  • Gebruik onze WCAG checker / validator voor basisregels: ontbrekende alt-attributen, ARIA-problemen, contrastfouten.
  • Integreer de plugin van wcagtool.nl in je CI/CD of ontwikkelomgeving — genereert rapporten bij elke build.

Handmatig (snel checklist)

  1. Keyboard-only: navigeer naar productpagina’s, open lightbox en bedien carousels zonder muis.
  2. Screenreader: test met NVDA (Windows) en VoiceOver (Mac/iOS). Luister of productnaam, prijs en belangrijke kenmerken direct en correct worden aangekondigd.
  3. Alt-tekstcontrole: inspecteer afbeeldingen in DOM en controleer of alt aanwezig en correct is.
  4. Contrastevaluatie: gebruik contrast analyzer of de kleurtool in browser devtools; tekst die in afbeelding staat moet als HTML beschikbaar zijn.

Concrete teststappen voor redacties

  • Open 10 willekeurige productpagina’s en noteer of alt-tekst ontbreekt of enkel SKU bevat — dat is slecht; alt moet beschrijvend zijn.
  • Voor AI-gegenereerde afbeeldingen: controleer 100% van productkenmerken tegen brondata (kleur, materiaal, patroon).

Wanneer is dit extra belangrijk?

Sommige situaties vragen extra aandacht en maatregelen.

Producten met veiligheids- of medische relevantie

Geef volledige tekstuele details; foute beelden of onvolledige alt-teksten kunnen risico’s veroorzaken.

Combinatie van AI en dynamische content

Als je afbeeldingen real-time genereert (customizer, configurator), bewaar en server side-render een betrouwbare tekstuele omschrijving gekoppeld aan elke gegenereerde variant.

AMP, PWA en offline-modus

Zorg dat alt-teksten en aria-descriptions meegaan met de client-side rendering en service worker cache; offline pagina’s moeten nog steeds semantisch compleet zijn.

Mini-checklist voor launch

  • Alt-teksten gecontroleerd en geschreven door redacteur of verantwoordelijke.
  • Decoratieve afbeeldingen voorzien van alt=”” en aria-hidden.
  • Contrast van tekst en UI-componenten >= 4.5:1 (of 3:1 voor grote tekst).
  • Keyboard-navigatie en focus-indicatoren getest.
  • AI-afbeeldingen handmatig gevalideerd tegen productdata.
  • CI-checks met onze WCAG checker / validator geïntegreerd.

Snelle code-check (Devops)

npm run wcag-check || echo "Bekijk rapport op wcagtool.nl/validator"

Testen met onze tools en hulp

Gebruik onze WCAG checker / validator als eerste stap. Download onze plugin voor automatische scans bij builds en tijdens beheer. Kom je er niet uit? Neem contact op met onze medewerkers via het contactformulier — we reageren altijd binnen 24 uur.

Praktische resources

  • WCAG-criteria: Text Alternatives (1.1.1), Info and Relationships (1.3.1), Contrast (1.4.3 & 1.4.11).
  • Tools: WCAG checker/validator van wcagtool.nl, NVDA, VoiceOver, Chrome DevTools Contrast Checker.

Laatste praktische tip

Automatiseer waar mogelijk, maar maak het een verplicht redactieritueel om AI-suggesties voor alt-teksten en productkenmerken handmatig te verifiëren voordat een product live gaat. Start met het inschakelen van onze plugin en voer een volledige scan uit met de WCAG checker; mail of vraag hulp via het contactformulier als je vragen hebt — we antwoorden binnen 24 uur.