WCAG & AI‑afbeeldingen: zo maak je je webshop écht toegankelijk

Geplaatst op door

WCAG & AI‑afbeeldingen: zo maak je je webshop écht toegankelijk

WCAG & AI‑afbeeldingen: zo maak je je webshop écht toegankelijk

AI‑gegenereerde afbeeldingen verschijnen razendsnel in productcatalogi, banners en hero‑afbeeldingen. Ze zijn visueel krachtig maar vormen vaak een toegankelijkheidsrisico: geen context, geen beschrijving, en soms visuele informatie die gebruikers met een beperking missen.

In dit artikel richten we ons op praktische, direct toepasbare maatregelen zodat designers, developers en redacties AI‑afbeeldingen WCAG‑conform inzetten. Met concrete code‑snippets, checklists en teststappen zodat je webshop meteen veiliger en inclusiever wordt.

Wat betekent dit?

WCAG eist voor niet‑tekstuele content dat er een passende tekstalternatief bestaat (WCAG 1.1.1 Non‑text Content). Voor afbeeldingen betekent dat: een duidelijke alt‑tekst of een langere beschrijving wanneer de afbeelding betekenis draagt. AI‑afbeeldingen maken dit complexer omdat de inhoud verrassend of onbedoeld kan zijn.

Kortom

  • Betekenisvolle afbeeldingen: altijd een beschrijvende alt of aria-describedby.
  • Sier‑/decoratieve afbeeldingen: alt=”” of aria-hidden=”true”.
  • Complexe visuals (infographics/diagrammen/productdetails): een lange beschrijving via figcaption, aria-describedby of een aparte tekstpagina.

Waarom dit belangrijk is

Gebruikers met visuele beperkingen gebruiken schermlezers en keyboardnavigatie. Zonder goede alternatieven missen zij productinformatie, prijsaanbiedingen of belangrijke labels. Dat leidt tot conversieverlies, juridische risico’s en reputatieschade.

Risico’s van AI‑afbeeldingen

  • Onjuiste of misleidende weergave van een productvariant.
  • Ontbrekende contrast of tekst in afbeelding die niet leesbaar is voor screenreaders.
  • Visuele details die van belang zijn (materiaal, textuur, instructies) maar niet beschreven zijn.

Direct toepassen

Hieronder concrete acties voor design, development en redactie. Gebruik deze checklist per afbeelding en implementeer in je CMS‑workflows.

Mini‑checklist voor elke AI‑afbeelding

  • Heeft de afbeelding betekenis voor aankoop/gebruik? Zo ja: alt‑tekst + evt. lange beschrijving.
  • Is de afbeelding puur decoratief? Zet alt=”” en role=”presentation”.
  • Bevat de afbeelding tekst? Zet diezelfde tekst ook als echte HTML of als aria‑label (geen reliance op tekst in de afbeelding).
  • Is er kleur‑informatie essentieel? Voeg een beschrijving die de informatie reproduceert zonder kleur.

HTML‑snippets — basis

<!-- betekenisvolle productafbeelding -->
<figure>
  <img src="shirt-ai.jpg" alt="Donkerblauw katoenen shirt, korte mouw, V‑hals, modelmaat M" srcset="shirt-ai-400.jpg 400w, shirt-ai-800.jpg 800w" sizes="(max-width:600px) 100vw, 33vw">
  <figcaption>Ook beschikbaar in zwart en wit; materialen: 100% katoen.</figcaption>
</figure>

<!-- decoratieve afbeelding -->
<img src="pattern-ai.jpg" alt="" role="presentation">

HTML‑snippets — complex/longdesc

<!-- complex infographic of maatvoering -->
<figure>
  <img id="img‑chart" src="sizechart-ai.jpg" alt="Maatvoering van jassen: borst, taille, lengte" aria-describedby="desc‑chart">
  <figcaption id="desc‑chart">Zie onderstaand: borstmaat in cm per maat (S:88, M:96, L:104). Lengte vanaf schouder tot zoom: S 68cm, M 70cm, L 72cm.</figcaption>
</figure>

ARIA‑alternatieven

<!-- wanneer je geen alt kunt gebruiken, bijvoorbeeld dynamisch gegenereerde content -->
<div role="img" aria-label="AI‑gegenereerde visual van sportschoenen, wit met groene accentstrepen, geschikt voor hardlopen" tabindex="0">
  <!-- visuele content -->
</div>

CSS‑tips

/* Zorg zichtbare focus voor keyboardusers */
a:focus, button:focus, img[tabindex="0"]:focus { outline: 3px solid #005fcc; outline-offset: 2px; }

/* Tekst over afbeeldingen: zet altijd echte HTML bovenop */
.hero .caption { position: absolute; left:1rem; bottom:1rem; background: rgba(255,255,255,0.9); color:#000; padding:0.25rem 0.5rem; }

Hoe test je dat?

Combinatie van geautomatiseerde checks en handmatige tests werkt het beste.

Automatische checks

  • Gebruik onze WCAG checker/validator om ontbrekende alt‑attributen en ARIA‑issues te vinden.
  • Run contrastchecks voor tekst die over afbeeldingen weergegeven wordt.
  • Laat de plugin op CI draaien voor elke deploy; download onze plugin om snel scans in je CMS te integreren.

Handmatige tests — stappenplan

  1. Keyboardtest: navigeer naar elke afbeelding met Tab; betekenisvolle afbeeldingen moeten focusbaar zijn indien interactief en focusstijlen tonen.
  2. Screenreadertest: gebruik NVDA (Windows) of VoiceOver (macOS). Luister naar wat de alt/aria‑label vertelt; moet voldoende context geven om een aankoopbeslissing te maken.
  3. Contrast en leesbaarheid: verwijder CSS‑overlays en controleer of tekst ook als echte HTML aanwezig is.
  4. Contexttest: review productpagina’s zonder afbeelding. Kan de gebruiker de kerninformatie nog begrijpen?

Testcase‑voorbeeld

Maak een testpagina met 10 representatieve AI‑afbeeldingen: hero, product, thumbnail, banner, infographic. Laat een editor, een developer en een tester elk de pagina aflopen met screenreader en keyboard. Noteer ontbrekende alt‑teksten en onduidelijke beschrijvingen en fix direct in CMS‑workflow.

Wanneer is dit extra belangrijk?

Sommige situaties vragen om striktere documentatie en processen.

Situaties met verhoogd risico

  • Productconfigurators en samengestelde producten: elke variatie moet beschreven zijn.
  • Afbeeldingen met tekst (promoties/labels): dezelfde tekst moet als HTML beschikbaar zijn.
  • Infographics, charts en instructies: altijd een lange tekstuele beschrijving.
  • Geselecteerde AI‑modellen die bias of foutieve details kunnen genereren: voeg metadata en disclaimers toe en laat redactie checken.

Workflow aanpassingen

  • Voeg verplichte alt‑veldvalidatie toe in je CMS (gebruik onze plugin voor snelle integratie).
  • Maak een redactierichtlijn: hoe beschrijf je materiaal, kleuren en details consistent.
  • Registreer AI‑bron en prompt in image metadata zodat je achteraf kunt herleiden hoe een beeld tot stand kwam.

Praktische checklist voor implementatie (kopieerbaar)

  • Alt‑tekst aanwezig? (ja/nee) — indien nee: direct invullen.
  • Decoratief? alt=”” en role=”presentation”.
  • Tekst in beeld? Zelfde tekst als echte HTML of aria‑label.
  • Complex beeld? aria-describedby of aparte transscriptiepagina.
  • Plugin geïnstalleerd en automatische scans actief? (ja/nee)

Snelcode voor CMS‑validatie (pseudo‑JS)

// Pseudo: valideer alt bij opslaan
if(image.isAiGenerated && image.alt.trim().length < 10){
  throw new Error('AI‑afbeelding heeft onvoldoende alt‑tekst. Voeg een beschrijving van minimaal 10 tekens toe.');
}

Gebruik deze check als server side validatie of als clientside reminder in je redactieworkflow.

Voor extra zekerheid: laat elke wijziging van productafbeeldingen automatisch een snelle scan runnen met onze WCAG checker/validator.

Wil je dat we met je meekijken? Download onze plugin voor directe integratie in je CMS of start een scan met de WCAG checker op wcagtool.nl. Neem contact op via het contactformulier op onze site — onze medewerkers reageren binnen 24 uur.

Laatste tip: maak alt‑teksten onderdeel van je content‑workflow (templates + editor prompts) en train redacteuren met 5 voorbeelden van goede en slechte alt‑teksten — dat reduceert fouten en verhoogt conversie direct.