AI, afbeeldingen en WCAG: wat webshops nú moeten regelen

Geplaatst op door

AI, afbeeldingen en WCAG: wat webshops nú moeten regelen

AI verandert hoe productafbeeldingen ontstaan, automatisch worden bewerkt en hoe alt-teksten gegenereerd worden. Voor webshops betekent dat kansen (snellere content, vele varianten) maar ook risico’s: ontoegankelijke of misleidende beelden leiden tot compliance-problemen en gemiste omzet.

In dit artikel praktisch en concreet: wat designers, developers en redacties direct moeten doen om AI-gegenereerde én traditionele afbeeldingen WCAG-conform te maken. Inclusief checklists, code-snippets en teststappen die je vandaag kunt uitvoeren. Gebruik onze WCAG checker/validator op wcagtool.nl, download onze plugin en neem bij vragen contact op — we reageren op contactformulieren binnen 24 uur.

Wat betekent dit?

AI-tools kunnen automatisch alt-teksten en bewerkingen leveren. Dat is nuttig, maar automatische output is vaak incompleet, verkeerd of te vaag voor mensen met een visuele beperking. WCAG eist dat beeldinformatie toegankelijk is via alternatieve tekst, lange beschrijvingen wanneer nodig en dat visuele elementen voldoende contrast en focus-gedrag hebben.

Belangrijkste principes

  • Alt-tekst is functioneel: beschrijf wat relevant is voor de taak (productnaam, kleur, zichtbare tekst, conditie).
  • Decoratieve afbeeldingen: alt=”” (lege alt) zodat screenreaders ze overslaan.
  • Afbeeldingen met veel informatie: geef een korte alt en link naar een langere beschrijving (longdesc of aria-describedby).
  • Automatische alt = startpunt, altijd review door redacteur/designer.

Waarom dit belangrijk is

Toegankelijkheid is geen extra klus maar basiskwaliteit: betere SEO, lagere juridische risico’s en meer klanten. Voor webshops: klanten die afhankelijk zijn van assistieve technologie moeten productdetails en checkout-proces even goed kunnen gebruiken als iedereen.

Zakelijke impact

  • Verbeterde conversie door volledige informatie voor alle gebruikers.
  • Minder returns en klantenservicevragen omdat productdetails duidelijk zijn.
  • Compliance met wetgeving en proof via onze WCAG checker/validator.

Direct toepassen

Concrete acties die je vandaag kunt doen — ontwerp, development en redactie.

Designers: assets & contentflow

  • Claim in design system: elk beeld moet een content field “alt-tekst” en optioneel “lange beschrijving” hebben.
  • Voor productvarianten: zorg dat alt-tekst variant-specifiek is (kleur, patroon).
  • Maak richtlijnen voor decoratieve beelden: alt=””.

Redactie: AI als assistent, niet als final

  • Stel rules of thumb op: alt moet productnaam + zichtbaar kenmerk. Voorbeeld: “Rode wollen trui, V-hals, maat M”.
  • Controleer automatisch gegenereerde alt-teksten altijd handmatig voordat live.

Developers: HTML/ARIA/CSS-snippets

Voorbeeld: correcte productafbeelding met lange beschrijving

<img src="shirt-123.jpg" alt="Rode wollen trui, V-hals, maat M" aria-describedby="desc-shirt-123" width="600" height="600"><div id="desc-shirt-123">Meer details: 100% wol, machinewas 30°C, model is 1.80m en draagt maat M.</div>

Decoratieve afbeelding

<img src="decorative-sep.jpg" alt="" role="presentation">

Afbeelding als klikbare knop (toegankelijk voor keyboard en screenreader)

<button type="button" class="image-btn"><img src="zoom.jpg" alt="Vergroot productfoto" width="200"></button>

Responsive afbeelding met srcset

<picture><source media="(min-width:800px)" srcset="large.jpg"><img src="small.jpg" alt="Blauwe jas, waterdicht" width="400"></picture>

CSS-tip: behoud focus zichtbaar wanneer een afbeelding klikbaar is

.image-btn:focus { outline: 3px solid #005a9c; outline-offset: 2px; }

Hoe test je dat?

Combineer geautomatiseerde checks met handmatige toetsen. Gebruik onze WCAG checker/validator als eerste stap, en installeer onze plugin om tests in je CMS-pipeline te integreren.

Automatische stappen

  1. Draai wcagtool.nl checker op pagina’s met producten en categorieën (screencapture van批大量 pagina’s via plugin).
  2. Controleer: ontbrekende alt-teksten, afbeeldingen zonder dimensies, contrast-fouten voor image-based buttons.

Handmatige stappen (practische teststappen)

  1. Keyboard-only: navigeer tussen productafbeeldingen, zoom en carousel controls. Zijn alle controls focusbaar en benoemd?
  2. Screenreader: open NVDA of VoiceOver en laat iemand navigeren naar productafbeelding. Is de alt-tekst informatief en correct?
  3. Zoom: controleer pagina bij 200-400% zoom en bij hoge-contrast modus; tekst en UI mogen niet overlappen.
  4. Image replacement: als beeld tekst bevat (promotie-banner), zorg dat tekst ook als HTML beschikbaar is of als toegankelijke beschrijving.

Checklist voor QA

  • Geen automatische alt-teksten live zonder review.
  • Decoratieve afbeeldingen hebben alt=””.
  • Afbeeldingen met belangrijke inhoud hebben korte alt + longdesc indien nodig.
  • Carousels: huidige slide benoemd (aria-live of aria-roledescription) en pauze/play toetsen keyboard-bruikbaar.
  • Image buttons hebben zichtbare focus-styles en voldoende contrast van controles (non-text contrast 1.4.11 voor UI componenten).

Wanneer is dit extra belangrijk?

Sommige gevallen vereisen meer aandacht of aanvullende beschrijvingen:

Productconfigurators en dynamische afbeeldingen

  • Elke configuratie moet een beschrijving hebben die gebruikers met screenreaders laat weten welke opties actief zijn.
  • Gebruik aria-live of aria-atomic om veranderingen toegankelijk te maken, maar test performance.

AI-generated afbeeldingen en disclaimers

  • Als beeld door AI is gemaakt, vermeld dat niet per se in alt-tekst, maar wees transparant op productpagina of bij gebruik van gegenereerde visuals.
  • Vertrouw niet blind op machine-generated alt: voeg context toe. Voorbeeld: AI-tekst “shirt met patroon” → redacteur: “Donkerblauw overhemd met wit strepenpatroon, slim fit”.

Promoties en afbeeldingen met tekst

  • Tekst in afbeeldingen moet ook als echte HTML aanwezig zijn of in aria-describedby; beeld alleen is onvoldoende (WCAG 1.4.5 Image of Text).

Extra code-checks en anti-patterns

Antipattern: img zonder alt

<img src="product.jpg"> <!-- fout: geen alt -->

Goed patroon: gestructureerde alt en longdesc

<img src="product.jpg" alt="Witte sneakers, maat 42" aria-describedby="longdesc1"><div id="longdesc1">Materiaal: leer; zool: rubber; geschikt voor dagelijks gebruik.</div>

Carousel ARIA-basis

<div role="region" aria-roledescription="carousel" aria-label="Productfoto's" aria-live="polite"><!-- slides met buttons, labels en status --></div>

Wanneer extra juridische of zakelijke aandacht?

Bij grote marktplaatsen, openbare aanbestedingen en organisaties met veel B2G-contracten moet je beleid opschalen: training voor redacties, integratie van WCAG-checks in build-pipeline en periodieke audits met onze WCAG checker/validator.

Praktische implementatie-stappen (prioriteitenlijst)

  1. Implementeer content fields: alt + longdesc in je CMS.
  2. Activeer automatische QC via onze plugin bij upload/commit van beelden.
  3. Train redacties op alt-richtlijnen; maak AI een assistent, geen auteur.
  4. Plan maandelijkse audits met wcagtool.nl en laat je pagina’s valideren.

Gebruik onze WCAG checker/validator op wcagtool.nl om snel problemen te vinden en download onze plugin om checks te automatiseren. Heb je vragen of wil je hulp met implementatie? Vul het contactformulier op wcagtool.nl — onze medewerkers antwoorden binnen 24 uur.

Praktische tip: maak in je CMS een “alt-tekst template” per producttype (schoenen, jassen, accessoires) en forceer review van AI-suggesties via een accept/modify-workflow; dat redt veel fouten en verhoogt je WCAG-score direct.